Faayidaa timaatimii/aa

TIMAATIMII
*************

@Dr.Nuredin L. IrraaTimaatimiin  maqaa saayinsii ''Solanum lycopersicum'' jedhamuun kan beekamu yoo ta'u, kompawundootafi albuudota fayyaa qaama namaatiif barbaachisoo ta'an hedduu of keessa qaba.
-
Bu'aaleen qorannoo woggaa hedduuf timaatimii irratti godhaman akka mul'isanitti:
* Koompawundoota Lycopene, Beta-Carotene, fi Chlorogenic acid  jedhaman kan keemikaalota tokko tokko (free radicals) seelii keenya miidhan akka miidhaa san hin fidne dhorkan (anti-oxidant) kanniin of keessaa qaba.
* Fiber (nyaata qaamaa keenyaan hin bulloofne) guddaa waan ofkeessaa qabuuf gogiinsa garaa hanbisuuf, bullayinsa nyaata saffisisuuf, ulfaatinna qaamaa hirdhisuufi fayyummaa mar'umaan keenyaafis gaaridha.
* Bu'aan qorannoolee hedduu akka agarsiisutti koompawundii Lycopene jenne san guddaa waan of keessaa qabuuf carraa kaansarii garaachaa, mur'umaan guddafi kaansarii xannacha pirosteeti ni hirdhisa.
* Albuuda Pootaashiyeemi jedhamu kan dhiibbaa dhiigaa akka hirdhatu godhuufi kaalshiyeemii kan jabinna lafeetiif barbachisu guddaa ta'e waan qabuuf dhiibbaa dhiigatiifi fayyummaa lafeetiif kuduraa baay'ee gorfamaadha.
* Dabalataan madda Vaayitamin A, C, K1 fi B9 (Folate) waan ta'eef fayyumaa ijaaf, sirna ittisa qaamaaf, sirna ititu dhiigaa fi haadholii ulfaatiif daa'imni gadamessa jiru qaama guutuun akka uumamuuf faayidaa guddaa ni qabaata.
* Kanaan alattis koompawuundootni fi albuudonni timaatimii keessa jiran fayyumaa Onnee keenyaaf, bareedinna gogaaf rifeensa keenyaaf shora guddaa tapachuu danda'u.
* Nyaanni keenya dhandhama gaarii akka qabaatuuf akka mi'eessituutitti ni tajaajila.
-
Faayidaalee armaan olitti eerre argachuuf bilcheessinee fayyadamuun gaarii ta'a sababa koompawundonni jenne kunniin yeroo san irra argamaniif.
---
Fayyaa ta'aa!
Horaa, bulaa, deebanaa!